Bussana Vecchia - ngôi làng cổ kì bí của những kẻ nghệ sĩ lập dị

Tôi tới Bussana Vecchia vào một buổi chiều mùa hạ tháng 7. Những tia nắng vàng óng ả nhảy nhót qua những tán dâu rừng trĩu quả mọc dại hai bên đường. Ngôi làng cổ nằm trọn trên mỏm núi cao hướng mặt về biển Địa Trung Hải xanh thẳm.  Đường lên hẹp với những góc cua dữ dội. Nhìn từ chân núi, chỉ thấy một màu vàng cũ kĩ và ống chóp của nhà thờ khiến Bussana Vecchia lấp ló sau những rặng cây kiểu bình dị, cũng giống như một toà lâu đài cổ, hoang phế nào đó hệt như hàng trăm nghìn toà lâu đài khắp đất nước Ý này. Ấy vậy mà tới nơi rồi tôi cứ ngẩn ngơ chẳng muốn về.

       

(Đường dẫn vào làng ...)

   

Bussana Vecchia hiện hữu nguyên vẹn, hoang sơ như một không gian thời trung cổ, nằm vươn mình trên một mỏm núi hướng ra biển lớn, lặng lẽ giữa nhịp sống hổi hả của khu đô thị Sanremo – một trong những khu du lịch biển của giới thượng lưu Châu Âu.

1.     Từ mảnh vỡ hoang dại từ đống đổ nát thời cổ đại.

Làng cổ Bussana Vecchia vốn được xây dựng từ thời trung cổ, với lối kiến trúc vô cùng kì công: hoàn toàn được ghép từ từ đá và sỏi thô sơ.  Những con đường nhỏ hẹp chỉ vừa hai người dắt tay nhau đi bộ, nằm cheo leo lên xuống theo sườn dốc của đồi núi cũng được lát bằng sỏi viên. Tôi đứng đó, tự mường tượng có lẽ người ta đã mất cả vài trăm năm để xây dựng lên một khu kiến trúc kì công và tỉ mỉ như thế này. Lịch sử kể lại rằng, nơi đây từ thời cổ đại là một quốc gia độc lập, trải qua nhiều thời cai trị, sau này khi đất nước Italy được ra đời thì Bussana Vecchia thuộc vùng Liguria, nằm về phía tây cách 20km giữa biên giới Pháp và Ý. Dân làng xưa kia, từ đời này qua đời khác có khoảng 3000 người, tuy nhiên trận động đất oan nghiệt nặng 6,7 độ richte năm 1887 đã cướp đi mạng sống của 2000 cư dân trong làng, huỷ diệt nặng nề kiến trúc nơi đây. Đến giờ, khi bước chân vào cổng làng bạn sẽ gặp ngay phiến đá bằng đá cẩm thạch khắc tên đầy đủ của những người dân ngôi làng này đã mất trong trận động đất năm đó. Có tới đây, lang thang mọi ngóc ngách đổ nát lẫn những mảng còn nguyên vẹn với thời gian mới thấy mình thật may mắn và hạnh phúc khi được chạm tay vào, hít hà và chiêm ngưỡng vẻ đẹp độc đáo của kiến trúc thời cổ đại này. 

             

2.    Tới không gian sang tạo độc đáo,  “tổ hợp” các nghệ sĩ quốc tế

Từ những năm 50 của thế kỉ trước, Vanni Giuffè và một nhóm những người nghệ sĩ quốc tế khác đã tới khu làng đổ nát bị bỏ hoang này, lập cư ngụ và bắt đầu trưng bày những tác phẩm nghệ thuật của họ. Kế đến là những kẻ hippy vô gia cư cũng dần dần kéo tới để nương náu. Có thời, chính quyền nước Ý đã làm mọi cách để “tống cổ” họ đi mà không được, bù lại ngày càng có nhiều nghệ sĩ từ khắp nơi trên thế giới tìm tới nơi này, tụ hợp thành một ngôi làng nghệ sĩ có 1 không 2. Ở đây, tôi tạm gọi là ngôi làng của những kẻ nghệ sĩ lang bạt (họ được biết đến với tên gọi tiếng anh là

International Artists Village).Bước vào cổng làng là một quán bar nhỏ, bán tapas và rượu vang Ý. Cả làng có khoảng 2-3 quán bar để phục vụ cư dân và khách du lịch. Thật ra, gọi là du lịch chứ Bussana Vecchia không ồn ã, xô bồ như những điểm du lịch khác mà ta thường thấy ở Ý nói chung cũng như các điểm du lịch được khai thác khác nói riêng. Nơi đây, lúc nào không gian cũng tĩnh lặng, vắng vẻ và còn khá hoang sơ như chính bản thân nó vậy. Một không gian có sao là vậy, không có bóng dáng của cái gọi là “thương mại du lịch” trong đó.

Ẩn sau những bức tường đá sỏi của những ngôi nhà cổ xưa được giữ nguyên vẹn kiến trúc là hàng kế hàng những phòng tranh của các nghệ sĩ. Mỗi ngôi nhà nhỏ được từng hoạ sĩ khác nhau trang trí theo “gout” riêng của họ. Có lẽ đây là lần đầu tiên tôi tới một “phòng tranh” dân dã như vậy, bắt gặp cảnh người hoạ sĩ tưới cây trong một buổi chiều tà, tươi cười chào khách và nói họ cứ tự nhiên vào trong xem tranh. Phía trong, không gian làm việc với ngổn ngang bút vẽ, và những tác phẩm tranh được trưng để bán. Ở một góc khác, cô hoạ sĩ lớn tuổi tỉ mẩn ngồi vẽ tranh, cạnh chú mèo cưng. Khi tôi dừng chân ghé vào, hỏi bất cứ bức tranh nào, cô cũng hồ hởi kể về việc mình đã vẽ nó ra sao một cách đầy thích thú. Tranh ở đây đẹp mà giá thì vô cùng rẻ. Nếu bạn là người mê tranh thì hẳn Bussana Vecchia là điểm đến không thể bỏ qua rồi đấy. Tuy nhiên hầu hết ở trong làng, bạn chỉ có thể trả tiền mặt khi mua tranh nhé. Mạng internet hay máy cà thẻ không thực sự tồn tại ở ngôi làng nghệ sĩ này.

Dĩ nhiên, không chỉ có hoạ sĩ mà Bussana Vecchia còn tụ tập vô vàn những nghệ sĩ khác, từ nhà thiết kế nữ trang, điêu khắc nến, thợ đan móc, thợ dệt… với vô vàn những món hàng nghệ thuật độc đáo, pha chút lập dị khác người mà tôi chưa từng nhìn thấy ở bât cứ cửa tiệm nào trên những con phố thời trang sầm uất mà tôi từng có dịp ghé qua.

Nếu có dịp ghé ngôi làng này, hãy chắc chắn là bạn sẽ ở tới chiều, khi hoàng hôn buông xuống. Nhà hàng độ nướng đặc trưng của vùng  nằm ngay lối lên làng, với những dãy bàn ăn nhìn rộng tầm mắt ra hướng biển. Mùi thịt nướng thơm nồng, một ly rượu vang lành lạnh và ngắm cảnh hoàng hôn chiều thì còn gì lãng mạn hơn nữa nhỉ?

Đã đi trăm ngả những ngôi làng dọc khắp nước Ý, nhưng có lẽ Bussana Vecchia đọng lại trong tôi nhiều cảm xúc khó tả nhất. Tựa như mình vừa phát hiện ra một món “đồ cổ” vô giá trị vậy. Cái hoang sơ, một mạc và mộng mơ rất Ý này có lẽ là màu sắc quyến rũ và riêng tư nhất của nước Ý mà nếu có dịp tôi sẽ còn muốn trở lại thật nhiều.

3.    Tips bỏ túi cho bạn muốn đi tới đây:

-       Từ thành phố Milan (Ý) hoặc Nice (Pháp), Monaco bạn có thể bắt tàu hoặc xe Bus đi Sanremo và xuống ga trung tâm.

-       Sanremo là một thành phố biển với những bãi biển xanh thẳm đẹp vô cùng, bạn có thể dành 1-2 ngày để đi tắm biển và ăn đồ hải sản. Thành phố này nổi tiếng với những bãi du thuyền trắng muốt và những ngôi nhà biệt thự triệu đồ của sao Hollywood và tỉ phú châu Âu. Đừng quên ghé một vài nhà hàng trên du thuyền ở khu vực trung tâm để thưởng thức bữa trưa và ngắm biển xanh mướt lộng gió.

-       Từ trung tâm Saremo, bạn có thể bắt taxi tới Bussana Vecchia. Chỉ cần nói tên địa điểm, tài xế sẽ chở bạn tới (mất khoảng 20 phút chạy xe).

-       Sanremo cũng chỉ cách Monaco, Nice, Cannes khoảng 30-50 phút chạy xe nên bạn có thể kết hợp đi thêm 3 vùng này.

Moon Doãn.